هــــــــــــدف

شاتل «ديسكاوري» كه عصر پنج‌شنبه به وقت ايران به ايستگاه فضايي بين‌المللي ملحق شد، طي ماموريت دو هفته‌يي‌اش چندين بار همراه با ايستگاه فضايي از فراز آسمان ايران مي‌گذرد و اين فرصت را به علاقمندان فضا مي‌دهد كه در كنار بزرگترين سازه بشر در فضا، اين فضاپيماي جنجالي را نيز رصد كنند.

به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، ايستگاه فضايي بين المللي طرح مشترك آمريكا، روسيه، ژاپن، كانادا و آژانس فضايي اروپاست و در نوامبر سال 1998 به فضا پرتاب شد و در مقاطع مختلف، برخي كشورهاي ديگر نيز با آن همكاري داشته‌اند.

به گزارش ايسنا، اين ايستگاه، كه يك سفينه بزرگ سرنشين دار است، در ارتفاع حدود 360 كيلومتري بالاي كره زمين در مدار قرار گرفته و به طور مداوم زمين را دور مي‌زند.

ايستگاه فضايي كه هنوز مراحل ساخت را پشت سر مي‌گذارد و با هربار پرتاب شاتل يك بخش آن به فضا مي‌رود،

هميشه دست كم دو سرنشين دارد كه براي دوره هاي طولاني مدت در مدار قرار مي گيرند و در فواصل زماني، فضانوردان ديگري همراه با مواد غذايي و ساير ملزومات، براي تحويل گرفتن ماموريت آنان با فضاپيما عازم ايستگاه مي‌شوند.

اين بار در شامگاه سه شنبه سيزدهم تير پس از چندين ماه، ديسكاوري در پرواز STS-121 كه دومين مأموريت شاتل پس از حادثه كلمبياست به سمت ايستگاه فضايي پرتاب شد و به اين ترتيب منجمان آماتور هم فرصتي يافته‌اند تا تماشاچي يكي از جسورانه ترين فعاليت‌هاي فضايي باشند.

ايستگاه فضايي هر 91 دقيقه يك‌بار به دور زمين مي‌گردد، بنابراين هر از چندگاهي از روي ايران عبور مي‎‌كند. اگر زمان عبور ايستگاه به وقت محلي ما عصر پس از غروب يا صبح پيش از طلوع خورشيد باشد، مي‌توانيم ايستگاه را كه در ارتفاع بالاتر از ما هنوز در نور خورشيد قرار دارد ببينيم (مثل قله كوه‌ها كه پس از غروب آفتاب هنوز روشن اند).

ايستگاه فضايي مثل يك نقطه روشن نسبتا پرنور در آسمان ديده مي‌شود كه خيلي سريع حركت مي‌كند و سرتاسر آسمان را طي دو يا سه دقيقه مي‌پيمايد. ايستگاه فضايي درخشان‌ترين ماهواره‌اي است كه از زمين با چشم غير مسلح ديده مي‌شود.

به نوشته پارس‌اسكاي، شاتل را هم مي‌توان با چشم غير مسلح ديد. وقتي در نزديكي‌هاي ايستگاه فضايي قرار دارد، كمي كم‌نورتر از آن ديده مي‌شود. وقتي كه طي مأموريت اصلي شاتل به ايستگاه مي‌چسبد، هر دوي آنها با چشم غير مسلح مثل يك نقطه درخشان ديده مي‌شوند و نمي‌توان آنها را از هم تفكيك كرد. طبق برنامه شاتل ديسكاوري روز پنجشنبه پانزدهم به ايستگاه فضايي متصل مي‌شود.

ايستگاه فضايي را مي‌توان با تلسكوپ هم در آسمان ديد، از پشت تلسكوپ جزئيات فراواني از تأسيسات ايستگاه ديده مي‌شود. ايستگاه در فاصله نزديكي از ما قرار دارد (كمتر از 400 كيلومتر) اما تلسكوپي كه استفاده مي‌كنيد بايد بتواند ايستگاه فضايي را كه به تندي آسمان را مي‌پيمايد دنبال كند.

برخي تلسكوپ‌هاي GOTO چنين امكاناتي دارند. فقط بايد اطلاعات مداري ايستگاه يا شاتل فضايي را به آنها بدهيد و پيش از رصد با دقت آنها را اتنظيم كنيد تا تلسكوپ بتواند ماهواره را دنبال كند. برخي منجمان آماتور حتي از پرواز ايستگاه عكس و فيلم مي‌گيرند. دنبال كردن ماهواره‌ها كاري است كه از زمان پروازهاي آپولو در نجوم آماتوري مرسوم بوده است.

از پشت چشمي و بزرگنمايي بيش از 70 برابر تراس‌ها و پنل‌هاي ايستگاه فضايي به آساني ديده مي‌شوند. منظره ايستگاه وقتي شاتل در كنارش پهلو گرفته به ياد ماندني است. شكل هواپيما مانند شاتل و حتي رنگ سفيدش قابل تشخيص است.

طي چند روز آينده مي‌توان شاتل را در آسمان ايران به تنهايي يا در كنار ايستگاه فضايي رصد كرد.

به گزارش ايسنا، براي گذرهاي ماهواره ها معمولا سمت و ارتفاع و زمان شروع، ميانه و پايان گذر داده مي‌شود كه با اين مشخصات مي‌توان مسيري كه ماهواره در آسمان طي مي‌كند تصور كنيم.

سمت، زاويه‌اي است كه در آسمان از شمال به سمت شرق اندازه گيري مي‌شود. مثلا اگر سمت ماهواره 270 درجه باشد، دقيقا بالاي افق غربي است.

ارتفاع، زاويه‌اي است كه از افق به سمت بالاي سر اندازه‌گيري مي‌شود. اگر ارتفاع ماهواره 60 درجه باشد، بين افق و سرسو، نزديك‌تر به بالاي سر ديده مي‌شود. سمت و ارتفاع محل ماهواره را در آسمان مشخص مي‌كنند.

مشخصات گذرهاي شاتل ديسكاوري از آسمان تهران به شرح زير است:

جمعه شانزدهم تيرماه ساعت 21 و 7 دقيقه به مدت يك دقيقه با حداكثر ارتفاع 15 درجه در 13 درجه بالاي افق غرب پديدار و در 15 درجه بالاي افق جنوب غرب ناپديد مي‌شود.

شنبه هفدهم تيرماه ساعت 19 و 56 دقيقه به مدت سه دقيقه با حداكثر ارتفاع 66 درجه در 55 درجه بالاي افق غرب پديدار و در 11 درجه بالاي افق جنوب غرب ناپديد مي‌شود.

يكشنبه هجدهم تيرماه ساعت 20 و 18 دقيقه به مدت سه دقيقه با حداكثر ارتفاع 16 درجه در 14 درجه بالاي افق غرب پديدار و در 10 درجه بالاي افق جنوب غرب ناپديد مي‌شود.