آشنایی با رشته صنایع شیمیایی

خیلی از افراد هستن که وقتی بهشون میگم رشته من صنایع شیمیاییه میگن تا بحال همچین

چیزی به گوش ما نخورده.

شاید شما هم که تو این وبلاگ اومدی ندونی این رشته چیه و از کجا اومده.

به جرات میتونم بگم که یکی از زیبا ترین و جذاب ترین رشته ها در حیطه فنی و حرفه ای این رشته

است؛از همه مهم تر اینکه وقتی صفحه به صفحه شیمی رو ورق میزنی میفهمی که خــــــــــــــــــــــــدا

خیلی بزرگه و واقعا نظمی که دنیا داره قابل تامل و فکره.

دانش آموزان بعد از به پایان رسوندن سال اول هنرستان یا دبیرستان میتونند با وارد شدن به رشته فنی و

حرفه ای وارد رشته صنایع شیمیایی بشن.البته این رشته چون ناشناخته است و به خوبیجا نیفتاده داوطلب زیادینداره.

در این پست سعی شده که این رشته به طور کامل معرفی شود به امید اینکه برای متقاضیان راهگشا باشد.

شیمی چیست؟

شيمي علم اتم‌ها، پيوندها و مولكول‌هاست، دانشي كه مي‌تواند خواص ماده، چگونگي تغييرات و شيوه‌ي توليد آنها را از هسته اتم گرفته تا كهكشان‌ها بررسي كند. در اين رشته متخصصاني پرورش مي‌يابند كه با مطالعه و تحقيق و آزمايش به ابداع و نوآوري پرداخته و يا فرآورده‌هاي شيميايي را كنترل مي‌كنند.

معرفي رشته‌ي شيمي

رشته شيمي داراي دو بخش علم شيمي و صنايع شيميايي است كه علم شيمي به عنوان يكي از علوم پايه زيربناي علوم مختلفي همچون بيولوژي، بيوتكنولوژي، پزشكي، دندانپزشكي، داروسازي و رشته‌هاي متعدد مهندسي است. اما صنايع شيميايي عبارت از صنايعي است كه در آنها واكنش‌هاي شيميايي انجام مي‌گيرد. بنابراين طيف گسترده‌اي از صنايع را در برمي‌گيرد كه از آن جمله مي‌توان به صنايع غذايي، داروسازي، پتروشيمي، الياف مصنوعي، مواد بهداشتي و آرايشي و صنايع توليد لوازم خانگي اشاره كرد.

معرفی رشته صنايع شيميايي

بنابر ضرورت و اهميت رشته‌ي صنايع شيميايي در كشور و با توجه به حجم ذخاير و ميادين نفت و گاز و ساير مواد معدني كه پايه‌گذار و تدوين رشته‌هاي ذي‌ربط بوده‌اند، همواره توجه صاحب‌نظران و متخصصين را به خود مشغول و معطوف داشته است. در همين راستا جهت پرورش افراد متخصص و ماهر و تربيت نيروهاي كارآمد در زمينه‌هاي مختلف، صنايع شيميايي در هنرستان‌هاي فني و حرفه‌اي بوجود آمد. رشته‌ي صنايع شيميايي تلفيقي از شيمي و مهندسي شيمي است كه دانش‌آموختگان اين رشته علاوه بر خواندن دروس نظري رشته شيمي مانند آلي، تجزيه، عمومي و معدني با آزمايشگاه‌هاي مربوط به درس‌هاي مهندسي شيمي نيز تا حدودي آشنا شده و كاربرد همزمان اين دو را شامل مي‌شود. اين رشته به سبب گستردگي مي‌تواند يكي از منابع مهم اشتغال‌زا در كشور براي جوانان باشد.

دروس اين رشته با توجه به زمينه‌هاي شغلي و چارچوب برنامه پيشنهادي آموزش فني و حرفه‌اي تدوين شده است كه در ادامه به اختصار به هر يك اشاره مي‌شود:

با توجه به از بین رفتن لینک دانلود کتابها،لینک جدید دانلود پایین همین مطلب قرار داده شده است.

شيمي عمومي

اين درس جذاب و کاملاً تفهیمی در سال دوم ارائه مي‌شود و شامل 3 واحد نظري و 1 واحد عملي است كه جمعاً 4 واحد درسي مي‌باشد. كار موفقيت‌آميز، اقتصادي و بي‌خطر روي مواد شيميايي مستلزم شناخت ويژگي‌ها و خواص آنهاست. شناخت مواد نيز مستلزم آگاهي از ساختار و كيفيت ذره‌هاي تشكيل‌دهنده و به عبارتي اتم‌ها و مولكول‌هاي سازنده آنهاست. به همين دليل در اين درس به ساختار اتم و مولكول و ويژگي‌هاي كلي مواد و نيروهاي الكتروستاتيك ميان آنها مي‌پردازد. همچنين رابطه‌ي انرژي با مواد منشأ انرژي شيميايي و اثر گرما را بر مواد توضيح داده كه هم از نظر درك علت‌ها و هم در تسلط بر كار آزمايشگاهي و فعاليت در كارخانه سودمند است.

در ادامه‌ي مطالب اين درس به محلول‌ها و غلظت واكنش‌هاي شيميايي، سرعت واكنش‌هاي شيميايي و … اشاره مي‌كند.

شناخت صنايع شيميايي

به صورت دو واحد نظري ارائه مي‌شود. در اين درس تاریخ شیمی و شیمیدانان و در مورد شاخه های صنایع شیمیایی از قبیل نانو فناوری و ..... چشم‌اندازهاي مقدماتي از گستره‌هاي مختلف صنايع شيميايي و محصولات آن معرفي مي‌گردد.

شيمي آلي

اين درس هم یکی از دروس جذاب و تفهیمی است که در سال دوم ارائه مي‌شود و شامل 2 واحد نظري و 2 واحد عملي مي‌باشد كه جمعاً 4 واحد مي‌شود.

شيمي آلي، در قلمرو زيست شيمي به مطالعه فرآيندها و اعمال حياتي كه در سلول و بدن موجودات زنده انجام مي‌گيرد مي‌پردازد و ما را از اسرار بي‌شمار عالم خلقت و شگفتي‌هاي آن آگاه مي‌سازد و سرانجام بسياري از نظام‌هاي بديع و قوانين حاكم بر آن‌ها را آشكار مي‌كند.

مطالب اين كتاب شامل تاريخچه‌ي علمي شيمي آلي، روش‌هايي براي تشخيص معدني يا آلي بودن مواد، آلكان‌ها و كاربرد و مشتقات آن‌ها و نقش آنها در تأمين انرژي مورد مصرف در زندگي، آلكن‌ها و مفاهيم پليمر، آلكين‌ها بويژه استيلن، تركيب‌هاي آروماتيك، الكل‌ها و چربي‌ها و … مي‌باشد.

آزمايشگاه شناخت مواد

اين واحد درسي در حقيقت شيمي كاربردي است و در اين قسمت تهيه‌ي بسياري از مواد كه مورد نياز عموم است با روش‌هاي بسيار ساده با وسايل ساده، مواد اوليه ارزان‌قيمت مورد بررسي قرار گرفته است. مانند: كرم، واكس، شامپو، چسب، جوهر، صابون، شناسايي الياف. ضمناً تهيه تمام آزمايش‌ها توسط شخص هنرجو انجام مي‌گيرد.

آزمايشگاه شيمي آلي

در اين درس هنرجو ضمن رعايت اصول ايمني، به كاربرد صحيح وسايل آزمايشگاهي و كار در آزمايش واقف مي‌شود، تا در آينده بتواند به عنوان تكنسين در آزمايشگاه‌هاي شيمي آلي مشغول به كار شود.

همچنین در این درس آزمایشهای جذابی از جمله تهیه گاز متان & تشخیص و بررسی وجود مواد در ترکیبات شیمیایی و روغن گیری از تخمه افتاب گردان و ... توسط هنرجو انجام میشود.

شيمي معدني

به صورت يك واحد نظري و در سال سوم ارائه مي‌شود. با مطالعه‌ي كتاب فراگير با مطالب زير آشنا مي‌شود.

نقش آب به عنوان مهم‌ترين تركيب يوني، شيمي تركيبات شيشه، سراميك، سيمان، تركيب شيميايي و كاربرد رنگدانه خواص گروه‌هاي اول و هفتم جدول تناوبي، آلياژها‏، شيمي سبز (پيشگيري از ايجاد آلاينده در محيط‌زيست) و …

شيمي تجزيه

این درس شیرین در 3 واحد نظري و 2 واحد عملي جمعاً در 5 واحد ارائه مي‌شود. در اين درس هنرجويان با شيمي تجزيه كمي و كيفي آشنا مي‌شوند. اهم مطالب به شرح زير است: شيمي تجزيه محلول‌ها و قابليت حل شدن، اسيد و باز، الكتروشيمي، اكسايش و كاهش و …

آزمايشگاه شيمي تجزيه

در اين واحد عملي مباحث زير را به طور صحيح درك كرده و مهارت‌هاي لازم اوليه براي كار در آزمايشگاه‌هاي كارخانه‌هاي صنايع شيميايي را كسب مي‌كنند.

نمونه‌برداري، تشخيص نوع فلزها، استاندارد كردن محلول‌ها، تعيين سختي آب‌گيري، آبكاري، اسپكتروفتومتري، رسوب‌گيري و …

بهداشت و ايمني

بهداشت و ايمني در صنايع شيميايي به صورت 2 واحد نظري ارائه مي‌شود. اصول اوليه ايمني در محيط كار و پيشگيري از خطرات محيط كاري را فرامي‌گيرد.

عمليات دستگاهي و كارگاه عمليات دستگاهي

از دروس تفهیمی که به صورت 3 واحد نظري و 2 واحد عملي جمعاً 5 واحد است.

فصول كتاب اين درس با توجه به نياز هنرجويان رشته‌ي مذكور تدوين شده است كه شامل مباحث زير مي‌باشد:

سيستم‌هاي اندازه‌گيري و تبديل واحدها، دما، فشار، جريان سيالات، ترازوها و چگالي‌سنج‌ها، مبدل‌هاي حرارتي، مخلوط‌كن، عمليات استخراج و تقطير و …

كارگاه عمليات دستگاهي

چون عده‌اي از هنرجويان اين رشته در واحدهاي صنعتي مشغول به كار مي‌شوند، در اين درس آشنايي با دستگاه‌هاي اوليه در هر صنعتي بويژه واحدهاي شيميايي و … فراهم آمده است.

فرآيندهاي شيميايي و كارگاه فرآيندهاي شيميايي

به صورت 2 واحد نظري و 2 واحد عملي كه جمعاً 4 واحد است ارائه مي‌شود. در اين درس بعضي از مهم‌ترين فرآيندهاي صنايع شيميايي معرفي مي‌شود چرا كه در كليه شاخه‌هاي صنايع شيميايي نظير نفت، گاز، پتروشيمي «مواد خام» ارزان، به كمك فرآيندهاي گوناگون به محصولات باارزش تبديل مي‌شوند.

كارگاه فرآيندها

در اين درس هنرجويان اطلاعات و مهارت‌هاي شيميايي از جمله به دست اوردن نقطه اشتعال و احتراق و ریزش و ....مواد نفتی.به طور کلی کار با مواد نفتی و تشخیص کیفیت آنها و آشنایی با رنگ، آبكاري و … را فرامي‌گيرند.

كارآموزي

اين درس كه شالوده آموخته‌هاي علمي هنرجويان اين رشته مي‌باشد به صورت يك واحد و معادل 120 ساعت در تابستان سال سوم به طور عملي در كارخانجات و مراكز صنعتي ارايه مي‌گردد و از اهداف كلي آن توسعه و گسترش فرهنگ كار و كارآفريني و ايجاد روحيه كاريابي و دوري از راحت‌طلبي و انتخاب شغل است.

توانایی‌های‌ لازم جهت ورود به رشته صنایع شیمیایی:

رشته‌ صنایع شیمیایی(مهندسی‌ شیمی‌) برخلاف‌ تصور عامه‌ مردم‌ بیش‌ از آن‌ که‌ در ارتباط‌ با علم‌ شیمی‌ باشد همچون‌ رشته‌های‌ مهندسی‌ دیگر در ارتباط‌ با علم‌ ریاضی‌ است‌. به‌ همین‌ دلیل‌ یک‌ هنرجوی صنایع شیمیایی و دانشجوی‌ مهندسی‌ شیمی‌ در درجه‌ اول‌ باید در درس‌ ریاضی‌ قوی‌ باشد و دو درس‌ فیزیک‌ و شیمی‌ در مراحل‌ بعدی‌ قرار دارد. شاید جالب باشد که بدانید، دانشجویان مهندسی شیمی نسبت به دانشجویان رشته‌های مهندسی دیگر، تنها 9 واحد بیشتر شیمی می‌خوانند. در مقابل، ریاضی در این رشته بسیار اهمیت دارد چون یک مهندس شیمی برای طراحی رآکتور، برج و مبدل نیاز به دانش ریاضی دارد.همچنین دانشجوی این رشته باید دقت نظر زیادی داشته باشد زیرا در مهندسی شیمی علاوه بر آزمایش‌هایی در مقیاس بزرگ، آزمایش‌هایی در مقیاس کوچک نیز وجود دارد. برای مثال در شیمی تجزیه، بعضی از آزمایش‌ها در حد میلیونیم "P.P.M" است بدون شک در چنین آزمایشی اگر یک صدم گرم نیز اشتباه بشود،‌ خطا افزایش پیدا کرده و آزمایش به هم می‌ریزد.

زمينه‌هاي شغلي اين رشته

هرکارخانه‌ تولیدی‌ اعم‌ از کوچک‌ یا بزرگ‌ نیاز به‌ یک‌ مهندس‌ شیمی‌ دارد. چون‌ تقریباً تمام‌ فرایندهای‌ نوین‌ از مواد شیمیایی‌ استفاده‌ می‌کنند. کشور ما نیز به‌ عنوان‌ یک‌ کشور نفت‌خیز برای‌ استخراج‌، پالایش‌، انتقال‌ نفت‌ و همچنین‌ برای‌ تبدیل‌ نفت‌ به‌ فرآورده‌های‌ شیمیایی‌ که‌ دارای‌ ارزش‌ افزوده‌ بسیار زیادی‌ هستند، نیاز به‌ مهندسین‌ شیمی‌ دارد. فعالیت‌ در دو بخش‌ مهم‌ صنعت‌ یعنی‌ طراحی‌ رآکتورها و طراحی‌ دستگاه‌هایی‌ که‌ به‌ جداسازی‌ مواد می‌پردازند نیز تنها منحصر به‌ مهندسین‌ شیمی‌ می‌شود. علاوه‌ بر صنایع‌ نفت‌ و گاز و پتروشیمی‌، همه‌ کارخانه‌ها از جمله‌ کارخانه‌های‌ سیمان‌، سرامیک‌، صنایع‌ غذایی‌ و حتی‌ نیروگاه‌ها به‌ مهندس‌ شیمی‌ نیاز دارند. فارغ‌التحصیل‌ مهندسی‌ شیمی‌ گرایش‌ صنایع‌ غذایی‌ نیز بطور اختصاصی‌ می‌تواند در کارخانه‌های‌ تولید مواد غذایی‌ یا داروسازی‌ فعالیت‌ کند.تقريبا همه ي كارخانجات توليد كننده در صنايع مختلف داراي يك آزمايشگاه و همچنين خط كنترل كيفيت هستند و نيروهايي كه ميتوانند در اين نقاط مثمر ثمر باشند كاردان هاي رشته ي صنايع شيميايي هستند .

كارخانجات پالايش نفت و گاز- كارخانجات صنايع پليمر- كارخانجات پتروشيمي- متصدي آزمايشگاه هاي شيمي- متصدي خط توليد مواد پاك كننده- آبكاري فلزات به روش هاي مختلف- تصفيه ي آب مورد نياز صنايع شيميايي- كارخانجات توليد كننده مواد شوينده و پاك كنندهو دیگر شاخه های صنعتی از زمینه های شغلی مهندسی شیمی هستند.

اهداف كلي كتب صنايع شيميايي

شيمي عمومي

1- درك رابطه‌ي ميان آرايش الكتروني يك عنصر و برخي خواص فيزيكي و شيميايي مهم آن 2- درك رابطه‌ي متقابل ميان ساختار يك تركيب شيميايي و برخي خواص مهم آن 3- كسب مهارت در استفاده از جدول تناوبي براي توجيه و پيش‌بيني برخي خواص عنصرها و تركيب‌ها‌ي آنها 4- كسب آگاهي اوليه از منشأ انرژي مبادله شده ميان ماده و محيط آن در واكنش شيميايي 5- كسب آگاهي اوليه از مفهوم سرعت واكنش شيميايي و عوامل مؤثر بر آن 6- كسب آگاهي اوليه از مفهوم تعادل‌هاي شيميايي و عوامل مؤثر بر افزايش يا كاهش ميزان محصول واكنش 7- كسب آگاهي از برخي موارد مهم كاربرد عنصرهاي شيميايي و تركيب‌هاي آنها در زندگي و صنعت.

آزمايشگاه شيمي عمومي

درك صحيح مفاهيم شيمي و مباني تجربي آن در قلمرو صنايع شيميايي و برخي تكنولوژي‌هاي وابسته و كسب مهارت‌هاي اوليه‌ي لازم براي كار در آزمايشگاه‌هاي صنايع شيميايي

شناخت صنايع شيميايي

شناخت كلي صنايع شيميايي و آشنايي مقدماتي با تنوع، گستردگي و اهميت اين صنايع

آزمايشگاه شناخت مواد

فرد تقسيم‌بندي و ساختن مواد ساده مورد استفاده در صنايع شيميايي را بياموزد.

شيمي آلي

1- آشنايي با برخي مواد شيمي آلي كه در زندگي روزمره و صنعت اهميت دارند 2- درك ساده رابطه‌ي متقابل ميان ساختار مواد آلي و خواص فيزيكي و شيميايي آنها 3- آشنايي با برخي فرآورده‌هاي مهم آلي كه در صنايع ملي كشور نقش اساسي دارند 4- آموختن مباني ساده واكنش‌هاي شيمي آلي و كاربرد آنها در تشخيص و تهيه مواد آلي

آزمايشگاه شيمي آلي (1)

توانايي انجام كارهاي ساده آزمايشگاهي شيمي آلي

آزمايشگاه شيمي تجزيه (1)

درك صحيح مفاهيم شيمي تجزيه كيفي و كمي و مباني تجربي آن در راستاي صنايع شيميايي و برخي از تكنولوژي‌هاي وابسته و كسب مهارت‌هاي لازم اوليه براي كار در آزمايشگاه‌هاي كارخانه‌هاي صنايع شيميايي

شيمي معدني (1)

آشنايي با برخي از تركيب‌هاي شيميايي مهم و كاربرد آنها

فرآيندهاي شيميايي

آشنايي با برخي از فرآيندهاي شيميايي مهم و محصولات آنها در صنايع معدني، نفت، پتروشيمي و بيوتكنولوژي

كارگاه فرآيندهاي شيميايي

از فرد انتظار مي‌رود كه اطلاعات و مهارت‌هاي كارگاهي، عملياتي و تجربي اوليه را در مورد برخي محصولات و فرآيندهاي صنايع معدني، نفت، پتروشيمي و بيوشيمي بدست بياورد.

عمليات دستگاهي

فرد اطلاعات لازم و اوليه در مورد دستگاه‌هاي صنايع شيميايي و عمليات مربوط به آن را كسب كرده و توانايي لازم جهت انجام محاسبات مربوط به عمليات صنايع شيميايي را بدست آورد.

كارگاه عمليات دستگاهي

ايجاد توانمندي‌هايي كه فرد قادر باشد اپراتوري با دستگاه تشخيص عيوب و سرويس كردن دستگاه‌ها را انجام دهد.

لینکهای بالا خراب شدند و میتونید کتابها رو از لینک زیر بگیرید:

گزارش کار فعالیت های آزمایشگاهی آزمایشگاه شیمی عمومی کد کتاب: ۳۵۸/۱۳	شیمی عمومی کد کتاب: ۳۵۸/۲۲	شناخت صنایع شیمیایی کد کتاب: ۳۵۹/۱۹	آزمایشگاه شیمی آلی (۱) کد کتاب: ۳۵۹/۸۶
شیمی آلی (۱) کد کتاب: ۳۵۹/۸۷	آزمایشگاه شیمی عمومی کد کتاب: ۳۵۹/۹۸	کارگاه فرآیندهای شیمیایی کد کتاب: ۴۵۹/۲	آزمایشگاه شیمی تجزیه (۱) کد کتاب: ۴۵۹/۴
فرآیند های شیمیایی کد کتاب: ۴۵۹/۵	شیمی تجزیه (۱) کد کتاب: ۴۶۰	شیمی (۲) کد کتاب: ۴۷۲/۷	شیمی معدنی (۱) کد کتاب: ۴۹۰/۴